Pachomiusz Starszy, cs. Priepodobnyj Pachomij Wielikij, Jegipietskij, Fiwaidskij[3] (ur. ok. 292, zm. 9 maja[4] 346) – egipski mnich, święty, twórca pierwszej reguły zakonnej i cenobityzmu, opat. Informacje o nim przetrwały w wielu, czasem sprzecznych, legendach i biografiach. Do dnia dzisiejszego obok tekstu reguły, zachowało się jedynie 11 listów Pachomiusza (w tłumaczeniu św. Hieronima).