Metropolia krakowska jest jedną z 14 polskich prowincji Kościoła Katolickiego. Powstała w 1925 roku i pierwotnie obejmowała pięć diecezji. Po zmianach terytorialnych wprowadzonych przez Jana Pawła II w 1992 roku i usamodzielnieniu się diecezji katowickiej i częstochowskiej, w jej skład wchodzą cztery kościelne jednostki administracyjne: archidiecezja krakowska, diecezja tarnowska, diecezja kielecka, diecezja bielsko-żywiecka.
Terytorium metropolii obejmuje województwo małopolskie, świętokrzyskie i południową część województwa śląskiego. Dzięki swojej wielowiekowej tradycji oraz zlokalizowaniu w centrum średniowiecznej stolicy Polski zyskała rangę jednej z najważniejszych metropolii.
Diecezje metropolii krakowskiej
Archidiecezja krakowska, będąca najważniejszą częścią i jednocześnie centrum administracyjnym metropolii krakowskiej, należy do najstarszych diecezji w Polsce. Została założona w 1000 roku, jako diecezja podległa archidiecezji gnieźnieńskiej. Składa się z 45 dekanatów, które obejmują 447 parafii. Na jej czele stoi abp Marek Jędraszewski, który pełni funkcję metropolity krakowskiego. Oprócz niego na terenie archidiecezji pracuje czterech biskupów pomocniczych oraz dwóch biskupów seniorów.
Diecezja tarnowska mieści się we wschodnim obszarze metropolii krakowskiej. Została erygowana w 1783 roku, z części diecezji krakowskiej, która znajdowała się pod zaborem austriackim. Swoim zasięgiem obejmuje 43 dekanaty grupujące 452 parafii. Diecezji przewodzi bp Andrzej Jeż wraz z czterema biskupami pomocniczymi.
Administracyjne granice diecezji kieleckiej pokrywają się z obszarem województwa świętokrzyskiego. Na jej terenie znajduje się około 800 kapłanów, którym przewodzi bp Jan Piotrowski wraz z dwoma biskupami pomocniczymi. W skład diecezji kieleckiej wchodzą 33 dekanaty i 304 parafie.
Diecezja bielsko-żywiecka należy do najmłodszych polskich diecezji. Została ustanowiona w 1992 roku z części diecezji należących do archidiecezji krakowskiej i diecezji katowickiej. Obejmuje 23 dekanaty, które gromadzą 210 parafii. Przewodniczy jej bp Roman Pindel pracujący z biskupem pomocniczym Piotrem Gregerem.
